Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 9 Mayıs akşamı itibarıyla yurt dışı temsilciliklerde ve gümrük kapılarında oy kullanan toplam seçmen sayısının 1 milyon 817 bin 10 olduğunu açıkladı.
Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci tura kalması durumunda yurt dışında seçmenler 20-24 Mayıs tarihleri arasında oy kullanabilecek. Gümrük kapılarındaki oy verme işlemi 20 Mayıs Cumartesi günü saat 08.00’de başlayacak ve 28 Mayıs Pazar günü Türkiye saatiyle saat 17.00’ye kadar devam edecek.
Böylelikle seçime katılım oranı yüzde 53’ü geçti. YSK verilerine göre bu, 2011 seçimlerinden bu yana görülen en yüksek oran. Zira 2011 ve 2015 genel seçimlerinde yurt dışı katılım oranları yüzde 40’larda seyretmiş, 2018’de ise yüzde 50,09’a çıkmıştı.
Avrupa’da kulanılan oyların Türkiye’ye getirilmesi
Anadolu Ajansı’na (AA) göre yurt dışı temsilciliklerinde oy verme işleminin tamamlanmasının ardından Avrupa’da Türk vatandaşlarının yoğun yaşadığı ülkelerde kullanılan oyların Türkiye’ye getirilmesi için THY’den 3 uçak kiralandı.
Kiralanan uçakların kalkış yeri İstanbul Havalimanı olacak.
Uçaklar, THY ve Dışişleri Bakanlığı’nın görüşüyle belirlenecek güzergahı izleyecek.
Uçakta, oy torbalarının taşınmasına refakat, Sandık Saklama ve Ulaştırma Kurullarından oy torbalarını teslim alıp, uçağa yüklenmesine nezaret ve oy torbalarını Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu’na Ankara’da teslim etmekle görevli “Oy Torbaları Nakil Komisyonu” yer alacak.
Uçakta, Dışişleri Bakanlığı tarafından görevlendirilecek bir “diplomatik kurye” ve yanında yeteri kadar personel ile YSK tarafından görevlendirilecek personel de bulunacak.
Oy Torbaları Nakil Komisyonu başkan ve üyeleri, diplomatik kurye ve diğer personel, kiralanan uçağa İstanbul Havalimanında binecek.
Uçaklar Berlin, Kopenhag, Stockholm, Londra, Köln, Münih ve Lyon’da belirlenen noktalara inecek.
İhtiyaç halinde sefer sayısı, belirlenen iniş noktaları ve güzergahlarda değişiklik yapılabilecek.
Diğer temsilciliklerde kullanılan oyların Türkiye’ye getirilmesi
Uçak kiralanmayan temsilciliklerden getirilecek oylar ise “diplomatik kuryelerle” taşınacak.
Bu taşıma yönteminde, Sandık Saklama ve Ulaştırma Kurulu, oy torbalarını diplomatik kuryelere tutanakla teslim edecek.
Oy torbaları uçağın yolcu bölümünde, diplomatik kurye beraberinde taşınacak.
Bu şekilde Türkiye’ye gelecek oylar, kolluk kuvvetleri nezaretinde Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna ulaştırılacak.
Aşamalarda, kurullarda görevli siyasi parti temsilcileri de gözlemci olarak bulunabilecek.
New York, Lefkoşa gibi torba sayısı fazla olan misyonlarda, her bir diplomatik torba 20 kilogram olarak hazırlanacak ve diplomatik torba sayısı kadar ek koltuk satın alınacak.
THY’nin direkt seferi olmayan bölgelerde ne olacak?
AA’ya göre THY’nin direkt seferi olmayan temsilciliklerde kullanılan oylar Dışişleri Bakanlığınca belirlenecek THY varış noktalarında, yine diplomatik kuryeye veya Sandık Saklama ve Ulaştırma Kurulu’na teslim edilecek.
Diplomatik kurye veya kurul, kargoyu temsilciliğe güvenli şekilde ulaştıracak.
Bu usulün uygulanacağı temsilcilikler ve kargoları teslim edecekleri THY varış noktaları, THY ve Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak YSK tarafından belirlenecek.
Yurt dışında kullanılan tüm oylar, Ankara’daki Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu’na getirilecek ve 14 Mayıs akşamı, tüm yurtta oy verme işleminin tamamlanmasının ardından diğer oylarla eş zamanlı açılarak sayılmaya başlanacak.
Yurt dışından gelen oylar nasıl saklanacak ve dağıtılacak?
Türkiye’ye getirilen oylar, Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca, Ankara’daki ATO Congresium Fuar Merkezi’ndeki güvenlikli alanda saklanacak.
Oylar, Türkiye’de 14 Mayıs Pazar günü saat 17.00’de oy verme işleminin tamamlanmasının ardından diğer sandıklarla birlikte açılacak.
Oyların sayım ve dökümleri Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığının nezaretinde yapılacak.
Cumhurbaşkanı seçiminde, yurt dışında ve gümrük kapılarında kullanılan oylar, adayların genel oylarına doğrudan yansıyor. Bu oylar, adayların Türkiye’de aldığı toplam oylara ekleniyor.
Yurt dışında geçerli oylar, milletvekili seçiminde ise Türkiye’deki illerin seçmen sayısı ile partilerin aldıkları oy oranlarına göre, il seçim çevrelerinde orantılı biçimde dağıtılıyor.
Oylar hangi durumlarda geçersiz sayılacak?
Seçmenler, cumhurbaşkanına ve milletvekillerine yönelik tercihte bulundukları iki ayrı oy pusulasını aynı zarfa koyarak sandığa atacak. Önce cumhurbaşkanı seçimine ait oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak.
Zarftan çıkan oy pusulalarında bir seçim türüne ait olanın geçersiz olması, diğerinin geçersiz sayılmasını gerektirmeyecek.
“Evet” ya da “Tercih” mührü basılmayan, birden fazla ittifaka, aynı ittifakta yer almayan parti veya adaya mühür basılması halinde oylar geçersiz olacak.
Oy pusulasının bütünlüğünün bozulacak şekilde yırtılması veya koparılması, pusula üzerine mühür dışında veya mühür yerine herhangi bir özel işaretin, isim, imza kaşesi veya parmak izinin basılması da kullanılan oyu geçersiz kılacak.
Ayrıca, oy pusulasının belirgin bir şekilde karalanması, çizilmesi veya işaretlenmesi, zarftan işaret amacı taşıyan herhangi bir madde çıkması hallerinde de oylar geçersiz sayılacak.
